گزینه‌های انتقال قدرت در تاجیکستان

پس از آنکه «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهور قزاقستان از سمت خود کناره‌گیری کرد، «امامعلی رحمان» به عنوان تنها رئیس جمهور بلندمدت در تمام آسیای مرکزی باقی ماند.

به گزارش خبرگزاری فارس، «رستم امامعلی» سیاستمدار 32 ساله و پسر رئیس جمهور فعلی کشور، طی یک مدت کوتاه مسیر پیشرفت را تا کرسی سناتوری در مجلس ملی تاجیکستان طی کرد.

در آینده نزدیک نخستین نشست پارلمان جدید تاجیکستان برگزار می‌شود و در چارچوب آن سناتورها، رئیس و معاونین آن را انتخاب می‌کنند.

ریاست پارلمان می‌تواند کاملا در دست رستم امامعلی قرار گیرد و وی این بار طاقت فرسا را با افتخار از دست پدر تحویل بگیرد. 

برنامه ریزی شده در ماه نوامبر سال 2020 میلادی انتخابات ریاست جمهوری تاجیکستان برگزار شود.

با وجود اینکه، بر اساس تغییرات انجام شده در قانون اساسی جمهوری از سال 2016 میلادی رئیس جمهور از حق تجدید انتخاب نامحدود برخوردار است، ظاهرا، رحمان می‌خواهد در این مرحله با آمادگی کامل از قدرت کنار برود.   

پس از اینکه «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهور قزاقستان از سمت خود استعفا داد، امامعلی رحمان به عنوان تنها رئیس جمهور بلندمدت در تمام آسیای مرکزی باقی ماند. وی 25 سال است که ریاست جمهوری را به عهده دارد.

با وجود این، در محافل سیاسی تاجیکستان از چندی قبل در مورد تلاش رئیس جمهور برای انتقال مستمر قدرت به پسر خود سخن می‌رود.

انتصاب رستم امامعلی به عنوان سناتور شاید بخشی از این برنامه باشد.

در سال 2003 میلادی در قانون اساسی تغییرات مربوط به کاهش سن ارائه شد که بر اساس آن سن نامزد ریاست جمهوری نباید از 30 سال کمتر باشد.

با هدف اینکه رستم امامعلی منتظر گذر زمان بماند و همچنین تجربه کسب کند، به عنوان شهردار «دوشنبه» تعیین و جایگزین «محمدسعید عبیدالله اف» یکی از همکاران نزدیک رئیس جمهور فعلی شد.

بر اساس قانون اساسی تاجیکستان، این دومین سمت در سلسله‌ مراتب کشور است.

همچنین در شرایط اضطراری وظایف رئیس جمهور را مجلس ملی، یعنی رستم امامعلی انجام می‌دهد.

اما این سناریو پس از درگذشت ناگهانی «سفرمراد نیازاف» رئیس جمهور ترکمنستان در دسامبر ماه سال 2006 میلادی و همچنین «اسلام کریم اف» رئیس جمهور ازبکستان در سال 2016 میلادی در جمهوری‌های همسایه تحقق نیافت.   

در اولین مورد «عوض گلدی آتایف» در «عشق آباد» بلافاصله پس از مرگ «ترکمنباشی» بازداشت و به مدت 5 سال به زندان محکوم شد و «نعمت الله یولداش اف» در «تاشکند» نیز از سمت خود استعفا داد.

رحمان نمی‌تواند قبول کند که قدرت را در دست یک فرد بیگانه قرار دهد. در صورتی که «امامعلی شریف اویچ» برای اینکه آن را در دست خود نگه دارد، تلاش زیادی کرد.

محمدسعید عبیدالله اف یادشده در بالا طی مدت طولانی توانست در دایره نزدیک رئیس جمهور باقی بماند.

عبیدالله اف سیاستمدار تا اندازه‌ای تاثیرگذار، همچنین مانند رئیس جمهور نماینده سلسله «کولاب» است اما وی اهل «دنغره» نیست، بلکه «فرخار» است.

وی سال‌های طولانی، اگر دقیق بگوییم، از سال 2000 میلادی در صدر پارلمان تاجیکستان قرار دارد  اما راه‌های آنها به دلایلی از هم جدا شد.

محمدسعید عبیدالله اف اول مجبور شد از سمت شهردار «دوشنبه» کناره گیری و اکنون صندلی رئیس مجلس ملی را نیز خالی کند.

بنابر این شرایط، پیشنهاد عبیدالله اف مبنی بر دائمی کردن فعالیت مجلس ملی تحقق می‌یابد، ولی این امر در زمان ریاست وی اجرایی نمی‌شود.

دختر بزرگ رحمان در حال حاضر رئیس دفتر ریاست جمهوری و پسر بزرگ وی نیز رئیس مجلس ملی است.